Những danh nhân nổi tiếng tuổi Ngựa của Việt Nam

An Sinh Vương Trần Liễu – sinh năm Canh Ngọ ( 1210 – 1251 )

Đền thờ An Sinh Vương Trần Liễu

Là con trưởng Thượng hoàng Trần Thừa, anh ruột vua Trần Thái Tông, Khâm Thiên tướng quốc Thái sư Trần Nhật Hiệu và công chúa Thụy Bà, sinh ra tại phủ đệ Tinh Cương, phủ Long Hưng ( Nay là xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà ). Ông là người có chí lớn, ngày bình thường thì thư thả, hào hoa, gặp việc lớn thì sắt đá. Thời loạn lạc, phụ vương phải gánh vác việc nước, trách nhiệm trong nhà hầu hết đều do ông lo liệu .

Cuộc đời An Sinh Vương sống đạm bạc, lấy việc xây trang ấp giàu mạnh, dân trang ấp no đủ làm vui, dạy những con phương trưởng là điều niềm hạnh phúc. Trong việc khai hóa vùng sơn dã thành một TT văn hóa truyền thống, khoa bảng nở rộ, tăng viện huy hoàng, đạo quán rộng khắp nổi tiếng vương triều, đều có công mở đường của An Sinh Vương .

Năm Tân Hợi, mùa hạ, tháng 4, niên hiệu Nguyên Phong thứ nhất ( 1251 ), An Sinh Vương tạ thế tại phủ đệ Yên Phụ, hưởng thọ 41 tuổi. Vua Trần Thái Tông truy phong tước Đại Vương, cho sửa chữa thay thế phủ đệ trên đỉnh núi Yên Phụ ( Kim Môn, Thành Phố Hải Dương ) thành đền Cao để thờ .

Trần Liễu sinh được 7 người con ( 2 trai 5 gái ). Hai con ông là Trần Quốc Tung ( có bản chép Trần Trung ) và Trần Quốc Tuấn sinh ra từ ấp A Sào, trưởng thành lại về A Sào, Long Hưng kiến thiết xây dựng phòng tuyến chống giặc và đánh giặc .

Trần Nhân Tông – sinh năm Mậu Ngọ ( 1258 – 1308 )

Còn gọi Trần Sâm, hay Trần Khâm, vua thứ ba nhà Trần, miếu hiệu Nhân Tông, Thiền gia, cũng là nhà Phật học, đứng đầu Trúc Lâm tam tổ, phái Thiền Tông Yên Tử. Sinh ngày 11/10/1258, con trưởng Thánh Tông .

Năm Mậu Dần 1278, ông lên ngôi, cùng với cha và những đại thần Trần Quốc Tuấn, Trần Quang Khải kiểm soát và chấn chỉnh việc nước, vượt khó khăn vất vả, hai lần đánh tan quân Nguyên Mông xâm lược 1285 – 1287 .

Triều đại ông điển hình nổi bật ý thức quân dân đoàn kết, nổi tiếng qua hai cuộc Hội nghị Diên Hồng và Bình Than. Năm Quý Tỵ ( 1293 ) ông nhường ngôi cho con là Trần Thuyên ( tức Anh Tông ) làm Thái thượng hoàng, cùng con coi sóc việc chính trị .

Đến năm 1299, ông trọn vẹn phủi sạch trần tục, lên núi Yên Tử ẩn tu, pháp hiệu là Hương Vân đại đầu đà, khai sáng Thiền tông phái Yên Tử, cũng gọi là phái Trúc Lâm. Do đó, nhân dân cũng gọi ông là Trúc Lâm đại đầu đà hoặc Điều Ngự giác hoàng .

Ngày 3/10 Mậu Thân, ông mất tại Yên Tử, hưởng dương 50 tuổi .

Lê Quý Đôn – sinh năm Bính Ngọ ( 1726 – 1784 )

Nhà văn hóa, sử gia lớn Việt Nam thời Hậu Lê. Thuở nhỏ tên là Lê Danh Phương, sau đổi là Quý Đôn. Quê làng Duyên Hà, huyện Duyên Hà, nay là Hưng Hà, tỉnh Tỉnh Thái Bình. Ông xuất thân trong một mái ấm gia đình khoa bảng truyền kiếp. Thuở nhỏ ông nổi tiếng mưu trí, có trí nhớ khác thường nên được mọi người gọi là thần đồng .

Lê Quý Đôn

Năm Quý Hợi ( 1743 ) đỗ giải Nguyên khi 17 tuổi, hội nguyên năm 26 tuổi và thi Đình đỗ Bảng nhãn. Năm 1752 đỗ Nhất giáp Tiến sĩ ( Bảng nhãn ). Giữ chức thị giảng Viện hàn lâm và Viện quốc sử ( 1757 ), lãnh chức phó sứ sang triều nhà Thanh ( 1760 ) .

Học vấn uyên bác và tài ứng đối của ông đã làm cho những triều thần nhà Thanh và sứ thần Triều Tiên kính trọng. Sau khi về nước, ông làm đốc đồng Kinh Bắc, tham chính Thành Phố Hải Dương, tư nghiệp Văn Miếu, kiêm trông coi việc biên soạn quốc sử ( 1767 ) và được thăng chức bồi tụng ở Phủ chúa ; hiệp trấn Thuận Hóa và tham tụng Thăng Long ( 1776 ) ; hiệp trấn Nghệ An ( 1783 ) .

Khi mất, được truy tặng hàm thượng thư Bộ Công. Lê Quý Đôn đọc rộng, biết nhiều, trước tác gồm có nhiều nghành. Là người Nước Ta tiên phong biết đến lí thuyết quả đất tròn gồm bốn châu ( Á, Âu, Phi, Mĩ ), người sớm nhất quan tâm đến một số ít yếu tố khoa học tự nhiên. Về ngoài hành tinh học, đề xuất kiến nghị thuyết ” lí khí ” ; về trị nước, chủ trương ” đức trị ” song song với ” pháp trị “, trọng dụng nhân tài. Có nhiều khu công trình nghiên cứu và điều tra, biên soạn, sáng tác .

Phan Huy Ích – sinh năm Canh Ngọ ( 1750 – 1822 )

Danh sĩ cuối đời Hậu Lê, thao tác dưới trướng chúa Trịnh. Ông cũng là một công thần của nhà Tây Sơn .

Phan Huy Ích sinh ra năm 1750 ở làng Thu Hoạch, huyện Thiên Lộc, trấn Nghệ An, nay là xã Thạch Châu, huyện Thạch Hà, tỉnh TP Hà Tĩnh ; với tên hiệu là Dụ Am, cũng có tự là Chi Hòa, hiệu Đức Hiên .

Năm 1771, ông đỗ giải nguyên trường thi Nghệ An. Năm 1775, đỗ hội nguyên được bổ làm Hàn lâm thừa chỉ, rồi làm Đốc đồng tỉnh Thanh Hóa, trông coi việc bảo mật an ninh .

Năm 1777, làm Đốc đồng Thanh Hóa, sau về triều làm Thiên sai tri hình ở phủ chúa Trịnh, thay Phạm Nguyễn Du. Từ sau năm 1780, ông chán ghét chúa Trịnh vua Lê, mấy lần cáo bệnh xin về hưu đều không được đồng ý .

Năm 1788, Nguyễn Huệ ra Bắc, xuống chiếu cầu hiền. Phan Huy Ích cùng Ngô Thì Nhậm, Đoàn Nguyên Tuấn, Nguyễn Thế Lịch ra hợp tác với Tây Sơn. Phan Huy Ích được phong làm những chức như Tả thị lang Bộ Hộ, Thị trung ngự sử ở tòa Nội các. Sau khi nhà Tây Sơn suy vi, ông bị chúa Nguyễn Phúc Ánh bắt, đến tháng 2 năm Quý Hợi ( 1802 ) ông bị đánh đòn ở Văn Miếu, sau mới được thả về .

Năm 1803, ông về TP HCM ở ẩn, đến năm 1814 ông vào Thiên Lộc, thành phố Hà Tĩnh dạy học, cho đến năm 1819 về quê an dưỡng, nơi ở đặt tên là Bảo Chân quán .Ngày 20/2 Âm lịch, Nhâm Ngọ 1822 ông mất, thọ 72 tuổi .

Hoàng Hoa Thám (1858 – 1913) tuổi Mậu Ngọ

Hoàng Hoa Thám

Được nhân dân suy tôn là Anh hùng thời kháng Pháp, quê ở Dị Chiến, huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên. Thuở nhỏ có tên là Trương Văn Nghĩa. Ông là thủ lĩnh của nghĩa quân Yên Thế, Bắc Giang trong trào lưu Cần Vương, người đời phong tặng là Hùm xám Yên Thế, hay thủ lĩnh áo nâu. Ông lãnh đạo nghĩa quân vùng lên kháng Pháp, hoạt động giải trí khắp những vùng thuộc Bắc Giang – Thái Nguyên-Hướng Hóa. Năm 1905 đã từng tiếp xúc với Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh nên đã lan rộng ra địa phận hoạt động giải trí. Ông bị Lương Tam Kỳ phản bội ám sát khi ông 55 tuổi .

Nguyễn Đình Chiểu – sinh năm Nhâm Ngọ ( 1822 – 1888 )

Nguyễn Đình Chiểu là một nhà văn hóa, danh sĩ, chí sĩ cận đại của Nước Ta, hiệu Trạch Phủ, con cụ Nguyễn Đình Huy và bà Trương Thị Thiệt, sinh ngày 1 tháng 7 năm 1822 tại làng Tân Khánh, phủ Tân Bình, tỉnh Gia Định ( thuộc Thành phố Hồ Chí Minh thời nay ) .

Nguyễn Đình Chiểu

Cuộc đời Nguyễn Đình Chiểu sớm trải qua những chuỗi ngày gia biến và quốc biến hãi hùng đã ảnh hưởng tác động đến nhận thức của ông. Ngay từ nhỏ, Nguyễn Đình Chiểu đã theo cha chạy giặc .

Năm 1843 ông đỗ Tú tài ở trường thi Gia Định, năm 1847 ông ra Huế học để chờ thi khoa Kỷ Dậu 1849. Nhưng sau đó, mẹ ông mất, ông trở lại chịu tang mẹ, dọc đường khó khăn vất vả lại thương mẹ khóc nhiều nên ông bị bệnh rồi mù cả đôi mắt. Về quê, chịu tang mẹ xong, ông lại bị một mái ấm gia đình phong phú bội ước. Từ ấy ông vừa dạy học vừa làm thơ sống giữa tình thương của mọi người. Về sau có người học trò cảm nghĩa thầy đã gả em gái. Nhân dân thường gọi ông là Đồ Chiểu hay Tú Chiểu .

Khi Pháp lấn chiếm Gia Định, ông về ở Ba Tri, tỉnh Bến Tre, liên tục dạy học và làm thuốc. Vốn nhiệt tình yêu nước, ông liên hệ mật thiết với những nhóm nghĩa binh của Đốc binh Nguyễn Văn Là, lãnh binh Trương Định. Ông tích cực dùng văn chương kích động lòng yêu nước của sĩ phu và nhân dân. Biết ông là người có uy tín lớn, Pháp nhiều lần mua chuộc nhưng ông vẫn nêu cao khí tiết, không chịu khuất phục .

Ông mất ngày 24/5 âm lịch, năm Mậu Tí ( 1888 ) thọ 66 tuổi .

Phạm Văn Đồng – sinh năm Bính Ngọ ( 1906 – 2000 )

Phạm Văn Đồng quê ở xã Đức Tân, huyện Mộ Đức, tỉnh Tỉnh Quảng Ngãi, là nhà hoạt động giải trí cách mạng xuất sắc, sau khi bị địch bắt đày ra Côn Đảo ( 7.1929 ), ra tù về Thành Phố Hà Nội ông liên tục hoạt động giải trí cách mạng, được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương ( 1940 ) .

Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng

Ông từng giữ nhiều chức vụ quan trọng và có nhiều công lao trong thiết kế xây dựng và quản lí nhà nước như : Bộ trưởng Bộ Tài chính nhà nước Lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ; Phó thủ tướng nhà nước, Phó quản trị Hội đồng Quốc phòng, kiêm bộ trưởng liên nghành Bộ Ngoại giao ; Trưởng phái đoàn nhà nước Nước Ta tại Hội nghị Giơnevơ ( Geneve ) về Đông Dương ; Thủ tướng nhà nước ; quản trị Hội đồng Bộ trưởng .

Phạm Văn Đồng còn là nhà điều tra và nghiên cứu văn hóa truyền thống với nhiều tác phẩm nghiên cứu và điều tra có giá trị : “ Nhà nước dân chủ nhân dân Nước Ta ”, “ Hồ Chí Minh một con người, một dân tộc bản địa, một thời đại ”, “ Hồ Chí Minh và con người Nước Ta trên con đường dân giàu nước mạnh ”, “ Những nhận thức cơ bản về tư tưởng Hồ Chí Minh ”, “ Văn hóa và thay đổi ” …

Ông được tặng thưởng Huân chương Sao vàng và nhiều huân chương cao quý khác .

Lê Hiến Mai – sinh năm Mậu Ngọ ( 1918 – 1992 )

Ông quê xã Trạch Mĩ Lộc, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tây, tham gia cách mạng từ năm 1939 bị Pháp bắt nhiều lần, năm 1974 được thăng quân hàm Trung tướng. Từng giữ những chức vụ quan trọng về quân sự chiến lược, chính trị và chính quyền sở tại từ chính trị viên trung Đoàn đến Phó Bí thư xứ ủy, Bộ trưởng Bộ Thủy lợi và điện lực, Bí thư đảng ủy Quân khu 4, Ủy viên Quân ủy TW, Bộ trưởng Bộ Thương binh và xã hội kiêm Chủ nhiệm ủy ban tìm hiểu tội ác cuộc chiến tranh xâm lược của Mĩ .

Lê Hiến MaiLê Hiến Mai

Năm 1982 làm chủ nhiệm ủy ban y tế xã hội của Quốc hội, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương ĐCSVN khóa III, IV …

Ông được Đảng và Nhà nước Nước Ta khuyến mãi Huân chương Hồ Chí Minh .

Nguyên Hồng – sinh năm Mậu Ngọ ( 1918 – 1982 )

Tên thật là Nguyễn Nguyên Hồng, sinh ngày 5/11/1918 tại phố Hàng Cau, thành phố Tỉnh Nam Định, trong một mái ấm gia đình theo đạo Thiên chúa. Ông là nhà văn thuộc dòng văn học hiện thực phê phán. Năm 19 tuổi ( 1937 ), Nguyên Hồng đã cho in tiểu thuyết “ Bỉ vỏ ”, tác phẩm sau đó đã được phần thưởng của Tự lực Văn Đoàn. Năm 20 tuổi in hồi ký “ Những ngày thơ ấu ” trên báo “ Ngày nay ”, năm 1940 xuất bản thành sách .

Nhà văn Nguyên Hồng

Nguyên Hồng tham gia tổ chức triển khai Văn hóa cứu quốc, tham gia thành lập Hội Văn nghệ Nước Ta, sau đó công tác làm việc tại Hội và trong Ban chỉnh sửa và biên tập tạp chí Văn nghệ của hội. Năm 1948 Nguyên Hồng gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam. Năm 1952 ông được giao nghĩa vụ và trách nhiệm Hiệu trưởng trường Văn nghệ nhân dân và được gọi vui là ” Ông đốc Hồng ” .

Tháng 1/1964 Nguyên Hồng tham gia Đại hội xây dựng Chi hội Văn học nghệ thuật và thẩm mỹ Hải Phòng Đất Cảng ( nay là Hội liên hiệp Văn học thẩm mỹ và nghệ thuật Hải Phòng Đất Cảng ) và là quản trị cho đến khi mất .

Với gần 50 năm lao động thẩm mỹ và nghệ thuật, Nguyên Hồng có một vị trí quan trọng trong văn học Nước Ta văn minh. Ông xứng danh là nhà văn chân chính của ” Những người khốn khổ “. Ông sống giản dị và đơn giản, chân chất hồn hậu và giàu xúc cảm .

Nguyên Hồng đã được Tặng nhiều Huân chương cao quý, trong đó có Huân chương Độc lập. Ông được truy tặng Trao Giải Hồ Chí Minh về văn học thẩm mỹ và nghệ thuật, đợt I ( 1996 ) .

Source: https://1hanoi.com
Category : Phong thủy